Dhanteras 2025: Astrosutraz.in वर आपले स्वागत! धनत्रयोदशी म्हणजे दिवाळीचा शुभ प्रारंभ मानला जातो. जो दिवस संपत्ती, आरोग्य आणि देवतांशी नाते जोडतो. या लेखात आपण पाहूयात धनत्रयोदशी म्हणजे काय, २०२५ ची तारीख आणि मुहूर्त, सोने-चांदी खरेदी करण्यामागील कारण, पर्यायी वस्तू, पूजेची पद्धत आणि दिवशी काय करावे किंवा टाळावे हे सगळे. वाचा आणि या सणाचा अध्यात्मिक अर्थ आत्मसात करा.
धनत्रयोदशी म्हणजे काय? (What is Dhanteras and Why It’s Celebrated)
धनत्रयोदशी (Dhanteras / Dhantrayodashi) हे हिंदू धर्मातील एक अत्यंत शुभ दिवस आहे, जो दिवाळीच्या पाच दिवसांच्या सणमालिकेत पहिले येतो. “धन” म्हणजे संपत्ती आणि “तेरस” म्हणजे तृतीया नव्हे तर तेरावा दिवस—अर्थात कृष्णपक्षातील त्रयोदशी तिथी. या दिवशी भगवान धन्वंतरी (आरोग्याचे देव) आणि देवी लक्ष्मी (समृद्धीची देवी) यांची पूजा केली जाते. यासाठी धन आणि आरोग्य यांचे पूजन एकत्र होतात, कारण जीवनात समृद्धी फक्त पैशात नसून आरोग्यातही असावी, ही परंपरा या दिवसाने शिकवते.
धनत्रयोदशी 2025 तारीख आणि शुभ मुहूर्त (Dhanteras 2025 Date & Muhurat)
२०२५ मध्ये धनत्रयोदशी १८ ऑक्टोबर २०२५ रोजी साजरी केली जाईल. त्रयोदशी तिथी १७ ऑक्टोबरपासून सुरू होऊन १८ ऑक्टोबर ते २:३५ AM पर्यंत राहील. मुख्य पूजा मुहूर्त सायंकाळी ६:५५ PM ते ८:२५ PM IST असा आहे. या शुभ मुहूर्तात खरेदी आणि पूजा केल्यास ती अधिक फलदायी मानली जाते.
सोने-चांदी का खरेदी करतात? (Why Gold & Silver Are Traditionally Bought on Dhanteras)
धनत्रयोदशीला लोक सोनं आणि चांदी खरेदी करतात कारण त्या वस्तूंना शुद्धता, टिकाव आणि संपत्तीचे प्रतीक मानले जाते. देवी लक्ष्मी आणि ऋषी कुबेर यांच्या पूजेमध्ये सोने-चांदी प्रिय असतात. म्हणूनच रात्री त्या वस्तू खरेदी केल्यास, लोक मानतात की ती संपत्ती घरात टिकून राहील आणि आर्थिक वाढ होईल. हाच धार्मिक व सांस्कृतिक विश्वास आहे.
सोने-चांदी खरेदी शक्य नसेल तर काय करावे? (What If You Can’t Buy Gold or Silver?)
सोने किंवा चांदी खरेदी करणे शक्य नसल्यास शास्त्रांमध्ये काही पर्यायी शुभ वस्तू खरेदी करण्याचा उल्लेख आहे. उदाहरणार्थ, सुपारी, बताशा, धणे, गोमती चक्र, कवड्या, हळकूंड इत्यादी वस्तूंची खरेदी केली जाते ज्यांना लक्ष्मीचे प्रतीक मानले जाते. या वस्तूंना खरेदी केल्याने देवी लक्ष्मी आणि धनदेव कुबेर प्रसन्न होतात आणि घरात सकारात्मक ऊर्जा व समृद्धी येते. या उपायांनी लोकांना आत्मविश्वास देतो की खरेदी नसली तरी सणाचा महत्व टिकू शकतो.
धनत्रयोदशीला या ७ वस्तू खरेदी करा (7 Auspicious Things to Buy on Dhanteras 2025)
- सुपारी (Betel Nut): देवपूजेचा प्रतीक, शुभता वाढवते.
- बताशा (Batasha): गोड अर्पण स्वरूप, लक्ष्मी प्रसन्नतेचा द्योतक।
- झाडू / केरसुणी (Broom): घरातील नकारात्मकता दूर करण्याचे प्रतीक।
- धणे (Coriander Seeds): आर्थिक वृद्धीचे प्रतीक।
- गोमती चक्र (Gomti Chakra): शुभ धन-ऊर्जा व आरोग्याचे संकेत।
- कवड्या (Cowrie Shells): परंपरागत धन चिन्ह।
- हळकूंड (Whole Turmeric): पवित्रता व आरोग्याचे प्रतिनिधित्व।
या ७ वस्तूंनी खरेदी केल्याने धनतेरसचा शुभ प्रभाव वाढतो आणि घरात लक्ष्मीचे स्वागत होते.
या वस्तू खरेदी करण्यामागील आध्यात्मिक अर्थ (Spiritual Significance of These Items)
प्रत्येक वस्तू देवी लक्ष्मीशी संबंध राखते — उदाहरणार्थ सुपारी आणि बताशा देवीचे अर्पण, गोमती चक्र अव्यक्त शक्तीचे प्रतीक. झाडू खरेदी करणे नकारात्मक ऊर्जा स्वच्छ करण्याचे प्रतीक आहे. धणे आर्थिक वृद्धीचे प्रतीक मानले जाते. हळकूंड पवित्रता दर्शवते. घरात या वस्तू ठेवण्याने सकारात्मक कंपन वाढतात आणि शुभ उर्जा पसरते.
धनत्रयोदशी पूजेची पद्धत आणि नियम (Dhanteras Puja Vidhi & Rituals)
पूजेला सुरू करण्यापूर्वी घर स्वच्छ व सजवावे. दीप, कपूर, फुले, नैवेद्य इत्यादी तयारी ठेवावी.
पहिले भगवान धन्वंतरीची पूजा करावी, नंतर कुबेर व लक्ष्मीदेवींची आरती करावी. धनस्थान (तिजोरी / धनसंग्रहिका) स्वच्छ ठेवणे महत्वाचे आहे. दिव्यांची आरती, मंत्र जप, धूप-दीप व स्नानपूर्व तयारी या सर्व विधी पालनीय आहेत. Astrosutraz.in वाचकांसाठी ही विधी सोपी पण प्रभावी आहे, ज्यामुळे खरेदी व पूजा दोन्ही फलदायी ठरतात.
धनत्रयोदशीच्या दिवशी काय करावे आणि काय टाळावे (Do’s & Don’ts on Dhanteras)
✅ करावयाच्या गोष्टी
- दान करणे (गरजू लोकांना)
- दिवा प्रज्वलित करणे घरात
- शुभ वस्तू खरेदी करणे
- मंत्र जप व पूजा श्रद्धेनं करणे
❌ टाळावयाच्या गोष्टी
- वादविवाद, राग, अपशब्द
- उधार देणे, नाणे-सिक्के उधळणे
- घरात बसून अंधारात ठेवणे किंवा धनस्थान बंद ठेवणे
ही नियम पाळल्यास धनत्रयोदशीचा दिवस नक्कीच अधिक फलदायी व शांतीमय होईल.
निष्कर्ष
धनत्रयोदशी हे फक्त खरेदी करण्याचे दिवस नव्हे, तर श्रद्धा, ऊर्जा आणि सकारात्मकता जपण्याचा सण आहे. जर सोने-चांदी खरेदी न करता पर्यायी ७ वस्तू खरेदी केल्या, तरी देवी लक्ष्मी प्रसन्न होऊन घरात आनंद-संपत्ती अवतरित करतात. Astrosutraz.in च्या मार्गदर्शनाने आपण या सणाचा अर्थ समजू, त्याचा योग्य पूजा-विधी करा आणि समृद्ध जीवनाकडे पाऊल टाका. धन आणि आरोग्य दोन्ही लाभो, शुभ धनत्रयोदशी!